Delphi Complete Works of Aristophanes (Illustrated) (Delphi Ancient Classics) (138 page)

Χρεμύλος

οὐ σκαιὸς ἦν ἄνθρωπος, ἀλλ᾽ ἠπίστατο
γραὸς καπρώσης τἀφόδια κατεσθίειν.

Γρα
ῦ
ς

1025
ταῦτ᾽ οὖν ὁ θεὸς ὦ φίλ᾽ ἄνερ οὐκ ὀρθῶς ποιεῖ,
φάσκων βοηθεῖν τοῖς ἀδικουμένοις ἀεί.

Χρεμύλος

τί γὰρ ποιήσει; φράζε, καὶ πεπράξεται.

Γρα
ῦ
ς

ἀναγκάσαι δίκαιόν ἐστι νὴ Δία
τὸν εὖ παθόνθ᾽ ὑπ᾽ ἐμοῦ πάλιν μ᾽ ἀντευποιεῖν,
1030
ἢ μηδ᾽ ὁτιοῦν ἀγαθὸν δίκαιόν ἐστ᾽ ἔχειν.

Χρεμύλος

οὔκουν καθ᾽ ἑκάστην ἀπεδίδου τὴν νύκτα σοι;

Γρα
ῦ
ς

ἀλλ᾽ οὐδέποτέ με ζῶσαν ἀπολείψειν ἔφη.

Χρεμύλος

ὀρθῶς γε: νῦν δέ γ᾽ οὐκέτι ζῆν σ᾽ οἴεται.

Γρα
ῦ
ς

ὑπὸ τοῦ γὰρ ἄλγους κατατέτηκ᾽ ὦ φίλτατε.

Χρεμύλος

1035
οὐκ ἀλλὰ κατασέσηπας, ὥς γ᾽ ἐμοὶ δοκεῖς.

Γρα
ῦ
ς

διὰ δακτυλίου μὲν οὖν ἔμεγ᾽ ἂν διελκύσαις.

Χρεμύλος

εἰ τυγχάνοι γ᾽ ὁ δακτύλιος ὢν τηλία.

Γρα
ῦ
ς

καὶ μὴν τὸ μειράκιον τοδὶ προσέρχεται,
οὗπερ πάλαι κατηγοροῦσα τυγχάνω:
1040
ἔοικε δ᾽ ἐπὶ κῶμον βαδίζειν.

Χρεμύλος
φαίνεται.
στέφανόν γέ τοι καὶ δᾷδ᾽ ἔχων πορεύεται.

Νεανίας

ἀσπάζομαί σε.

Γρα
ῦ
ς
τί φησιν;

Νεανίας
ἀρχαία φίλη,
πολιὰ γεγένησαι ταχύ γε νὴ τὸν οὐρανόν.

Γρα
ῦ
ς

τάλαιν᾽ ἐγὼ τῆς ὕβρεος ἧς ὑβρίζομαι.

Χρεμύλος

1045
ἔοικε διὰ πολλοῦ χρόνου σ᾽ ἑορακέναι.

Γρα
ῦ
ς

ποίου χρόνου ταλάνταθ᾽, ὃς παρ᾽ ἐμοὶ χθὲς ἦν;

Χρεμύλος

τοὐναντίον πέπονθε τοῖς πολλοῖς ἄρα:
μεθύων γάρ, ὡς ἔικεν, ὀξύτερον βλέπει.

Γρα
ῦ
ς

οὔκ, ἀλλ᾽ ἀκόλαστός ἐστιν ἀεὶ τοὺς τρόπους.

Νεανίας

1050
ὦ Ποντοπόσειδον καὶ θεοὶ πρεσβυτικοί,
ἐν τῷ προσώπῳ τῶν ῥυτίδων ὅσας ἔχει.

Γρα
ῦ
ς

ἆ ἆ,
τὴν δᾷδα μή μοι πρόσφερ᾽.

Χρεμύλος
εὖ μέντοι λέγει.
ἐὰν γὰρ αὐτὴν εἷς μόνος σπινθὴρ λάβῃ
ὥσπερ παλαιὰν εἰρεσιώνην καύσεται.

Νεανίας

1055
βούλει διὰ χρόνου πρός με παῖσαι;

Γρα
ῦ
ς
ποῖ τάλαν;

Νεανίας

αὐτοῦ, λαβοῦσα κάρνα.

Γρα
ῦ
ς
παιδιὰν τίνα;

Νεανίας

πόσους ἔχεις ὀδόντας.

Χρεμύλος
ἀλλὰ γνώσομαι
κἄγωγ᾽: ἔχει γὰρ τρεῖς ἴσως ἢ τέτταρας.

Νεανίας

ἀπότεισον: ἕνα γὰρ γόμφιον μόνον φορεῖ.

Γρα
ῦ
ς

1060
ταλάντατ᾽ ἀνδρῶν οὐχ ὑγιαίνειν μοι δοκεῖς,
πλυνόν με ποιῶν ἐν τοσούτοις ἀνδράσιν.

Νεανίας

ὄναιο μέντἄν, εἴ τις ἐκπλύνειέ σε.

Χρεμύλος

οὐ δῆτ᾽, ἐπεὶ νῦν μὲν καπηλικῶς ἔχει,
εἰ δ᾽ ἐκπλυνεῖται τοῦτο τὸ ψιμύθιον,
1065
ὄψει κατάδηλα τοῦ προσώπου τὰ ῥάκη.

Γρα
ῦ
ς

γέρων ἀνὴρ ὢν οὐχ ὑγιαίνειν μοι δοκεῖς.

Νεανίας

πειρᾷ μὲν οὖν ἴσως σε καὶ τῶν τιτθίων
ἐφάπτεταί σου λανθάνειν δοκῶν ἐμέ.

Γρα
ῦ
ς

μὰ τὴν Ἀφροδίτην οὐκ ἐμοῦ γ᾽ ὦ βδελυρὲ σύ.

Χρεμύλος

1070
μὰ τὴν Ἑκάτην οὐ δῆτα: μαινοίμην γὰρ ἄν.
ἀλλ᾽ ὦ νεανίσκ᾽ οὐκ ἐῶ τὴν μείρακα
μισεῖν σε ταύτην.

Νεανίας
ἀλλ᾽ ἔγωγ᾽ ὑπερφιλῶ.

Χρεμύλος

καὶ μὴν κατηγορεῖ γέ σου.

Νεανίας
τί κατηγορεῖ;

Χρεμύλος

εἶναί σ᾽ ὑβριστήν φησι καὶ λέγειν ὅτι
1075
‘ πάλαι ποτ᾽ ἦσαν ἄλκιμοι Μιλήσιοι.’

Νεανίας

ἐγὼ περὶ ταύτης οὐ μαχοῦμαί σοι.

Χρεμύλος
τὸ τί;

Νεανίας

αἰσχυνόμενος τὴν ἡλικίαν τὴν σήν, ἐπεὶ
οὐκ ἄν ποτ᾽ ἄλλῳ τοῦτ᾽ ἐπέτρεψ᾽ ἐγὼ ποιεῖν:
νῦν δ᾽ ἄπιθι χαίρων συλλαβὼν τὴν μείρακα.

Χρεμύλος

1080
οἶδ᾽ οἶδα τὸν νοῦν: οὐκέτ᾽ ἀξιοῖς ἴσως
εἶναι μετ᾽ αὐτῆς.

Γρα
ῦ
ς
ὁ δ᾽ ἐπιτρέψων ἐστὶ τίς;

Νεανίας

οὐκ ἂν διαλεχθείην διεσπλεκωμένῃ
ὑπὸ μυρίων ἐτῶν γε καὶ τρισχιλίων.

Χρεμύλος

ὅμως δ᾽ ἐπειδὴ καὶ τὸν οἶνον ἠξίους
1085
πίνειν, συνεκποτέ᾽ ἐστί σοι καὶ τὴν τρύγα.

Νεανίας

ἀλλ᾽ ἔστι κομιδῇ τρὺξ παλαιὰ καὶ σαπρά.

Χρεμύλος

οὐκοῦν τρύγοιπος ταῦτα πάντ᾽ ἰάσεται.

Νεανίας

ἀλλ᾽ εἴσιθ᾽ εἴσω: τῷ θεῷ γὰρ βούλομαι
ἐλθὼν ἀναθεῖναι τοὺς στεφάνους τούσδ᾽ οὓς ἔχω.

Γρα
ῦ
ς

1090
ἐγὼ δέ γ᾽ αὐτῷ καὶ φράσαι τι βούλομαι.

Νεανίας

ἐγὼ δέ γ᾽ οὐκ εἴσειμι.

Χρεμύλος
θάρρει, μὴ φοβοῦ.
οὐ γὰρ βιάσεται.

Νεανίας
πάνυ καλῶς τοίνυν λέγεις.
ἱκανὸν γὰρ αὐτὴν πρότερον ὑπεπίττουν χρόνον.

Γρα
ῦ
ς

βάδιζ᾽: ἐγὼ δέ σου κατόπιν εἰσέρχομαι.

Χρεμύλος

1095
ὡς εὐτόνως ὦ Ζεῦ βασιλεῦ τὸ γρᾴδιον
ὥσπερ λεπὰς τῷ μειρακίῳ προσείχετο.

Χορο
ῦ

Καρίων

τίς ἔσθ᾽ ὁ κόπτων τὴν θύραν; τουτὶ τί ἦν;
οὐδεὶς ἔοικεν: ἀλλὰ δῆτα τὸ θύριον
φθεγγόμενον ἄλλως κλαυσιᾷ.

Ἑ
ρμ
ῆ
ς

σέ τοι λέγω,
1100
ὁ Καρίων, ἀνάμεινον.

Καρίων
οὗτος εἰπέ μοι,
σὺ τὴν θύραν ἔκοπτες οὑτωσὶ σφόδρα;

Ἑ
ρμ
ῆ
ς

μὰ Δί᾽ ἀλλ᾽ ἔμελλον: εἶτ᾽ ἀνέῳξάς με φθάσας.
ἀλλ᾽ ἐκκάλει τὸν δεσπότην τρέχων ταχύ,
ἒπειτα τὴν γυναῖκα καὶ τὰ παιδία,
1105
ἔπειτα τοὺς θεράποντας, εἶτα τὴν κύνα,
ἔπειτα σαυτόν, εἶτα τὴν ὗν.

Καρίων
εἰπέ μοι,
τί δ᾽ ἔστιν;

Ἑ
ρμ
ῆ
ς
ὁ Ζεὺς ὦ πόνηρε βούλεται
ἐς ταὐτὸν ὑμᾶς συγκυκήσας τρύβλιον
ἁπαξάπαντας ἐς τὸ βάραθρον ἐμβαλεῖν.

Καρίων

1110
ἡ γλῶττα τῷ κήρυκι τούτων τέμνεται.
ἀτὰρ διὰ τί δὴ ταῦτ᾽ ἐπιβουλεύει ποιεῖν
ἡμᾶς;

Ἑ
ρμ
ῆ
ς
ὁτιὴ δεινότατα πάντων πραγμάτων
εἴργασθ᾽. ἀφ᾽ οὗ γὰρ ἤρξατ᾽ ἐξ ἀρχῆς βλέπειν
ὁ Πλοῦτος, οὐδεὶς οὐ λιβανωτόν, οὐ δάφνην,
1115
οὐ ψαιστόν, οὐχ ἱερεῖον, οὐκ ἄλλ᾽ οὐδὲ ἓν
ἡμῖν ἔτι θύει τοῖς θεοῖς.

Καρίων
μὰ Δί᾽ οὐδέ γε
θύσει. κακῶς γὰρ ἐπεμελεῖσθ᾽ ἡμῶν τότε.

Ἑ
ρμ
ῆ
ς

καὶ τῶν μὲν ἄλλων μοι θεῶν ἧττον μέλει,
ἐγὼ δ᾽ ἀπόλωλα κἀπιτέτριμμαι.

Καρίων
σωφρονεῖς.

Ἑ
ρμ
ῆ
ς

1120
πρότερον γὰρ εἶχον μὲν παρὰ ταῖς καπηλίσιν
πάντ᾽ ἀγάθ᾽ ἕωθεν εὐθύς, οἰνοῦτταν μέλι
ἰσχάδας, ὅσ᾽ εἰκός ἐστιν Ἑρμῆν ἐσθίειν:
νυνὶ δὲ πεινῶν ἀναβάδην ἀναπαύομαι.

Καρίων

οὔκουν δικαίως, ὅστις ἐποίεις ζημίαν
1125
ἐνίοτε τοιαῦτ᾽ ἀγάθ᾽ ἔχων;

Ἑ
ρμ
ῆ
ς
οἴμοι τάλας,
οἴμοι πλακοῦντος τοῦ ν᾽ τετράδι πεπεμμένου.

Καρίων

ποθεῖς τὸν οὐ παρόντα καὶ μάτην καλεῖς.

Ἑ
ρμ
ῆ
ς

οἴμοι δὲ κωλῆς ἣν ἐγὼ κατήσθιον.

Καρίων

ἀσκωλίαζ᾽ ἐνταῦθα πρὸς τὴν αἰθρίαν.

Ἑ
ρμ
ῆ
ς

1130
σπλάγχνων τε θερμῶν ὧν ἐγὼ κατήσθιον.

Καρίων

ὀδύνη σε περὶ τὰ σπλάγχν᾽ ἔοικέ τι στρέφειν.

Ἑ
ρμ
ῆ
ς

οἴμοι δὲ κύλικος ἴσον ἴσῳ κεκραμένης.

Καρίων

ταύτην ἐπιπιὼν ἀποτρέχων οὐκ ἂν φθάνοις.

Ἑ
ρμ
ῆ
ς

ἆρ᾽ ὠφελήσαις ἄν τι τὸν σαυτοῦ φίλον;

Καρίων

1135
εἴ του δέει γ᾽ ὧν δυνατός εἰμί σ᾽ ὠφελεῖν.

Ἑ
ρμ
ῆ
ς

εἴ μοι πορίσας ἄρτον τιν᾽ εὖ πεπεμμένον
δοίης καταφαγεῖν καὶ κρέας νεανικὸν
ὧν θύεθ᾽ ὑμεῖς ἔνδον.

Καρίων
ἀλλ᾽ οὐκ ἐκφορά.

Ἑ
ρμ
ῆ
ς

καὶ μὴν ὁπότε τι σκευάριον τοῦ δεσπότου
1140
ὑφέλοι᾽, ἐγώ σε λανθάνειν ἐποίουν ἀεί.

Καρίων

ἐφ᾽ ᾧ τε μετέχειν καὐτὸς ὦ τοιχωρύχε.
ἧκεν γὰρ ἄν σοι ναστὸς εὖ πεπεμμένος.

Ἑ
ρμ
ῆ
ς

ἔπειτα τοῦτόν γ᾽ αὐτὸς ἂν κατήσθιες.

Καρίων

οὐ γὰρ μετεῖχες τὰς ἴσας πληγὰς ἐμοί,
1145
ὁπότε τι ληφθείην πανουργήσας ἐγώ.

Ἑ
ρμ
ῆ
ς

μὴ μνησικακήσῃς, εἰ σὺ Φυλὴν κατέλαβες.
ἀλλὰ ξύνοικον πρὸς θεῶν δέξασθέ με.

Καρίων

ἔπειτ᾽ ἀπολιπὼν τοὺς θεοὺς ἐνθάδε μενεῖς;

Ἑ
ρμ
ῆ
ς

τὰ γὰρ παρ᾽ ὑμῖν ἐστι βελτίω πολύ.

Καρίων

1150
τί δέ; ταὐτομολεῖν ἀστεῖον εἶναί σοι δοκεῖ;

Ἑ
ρμ
ῆ
ς

πατρὶς γάρ ἐστι πᾶσ᾽ ἵν᾽ ἂν πράττῃ τις εὖ.

Καρίων

τί δῆτ᾽ ἂν εἴης ὄφελος ἡμῖν ἐνθάδ᾽ ὤν;

Ἑ
ρμ
ῆ
ς

παρὰ τὴν θύραν στροφαῖον ἱδρύσασθέ με.

Καρίων

στροφαῖον; ἀλλ᾽ οὐκ ἔργον ἔστ᾽ οὐδὲν στροφῶν.

Ἑ
ρμ
ῆ
ς

1155
ἀλλ᾽ ἐμπολαῖον.

Καρίων
ἀλλὰ πλουτοῦμεν: τί οὖν
Ἑρμῆν παλιγκάπηλον ἡμᾶς δεῖ τρέφειν;

Ἑ
ρμ
ῆ
ς

ἀλλὰ δόλιον τοίνυν.

Καρίων
δόλιον; ἥκιστά γε:
οὐ γὰρ δόλου νῦν ἔργον, ἀλλ᾽ ἁπλῶν τρόπων.

Ἑ
ρμ
ῆ
ς

ἀλλ᾽ ἡγεμόνιον.

Καρίων
ἀλλ᾽ ὁ θεὸς ἤδη βλέπει,
1160
ὥσθ᾽ ἡγεμόνος οὐδὲν δεησόμεσθ᾽ ἔτι.

Ἑ
ρμ
ῆ
ς

ἐναγώνιος τοίνυν ἔσομαι. τί δῆτ᾽ ἐρεῖς;
Πλούτῳ γάρ ἐστι τοῦτο συμφορώτατον
ποιεῖν ἀγῶνας μουσικοὺς καὶ γυμνικούς.

Καρίων

ὡς ἀγαθόν ἐστ᾽ ἐπωνυμίας πολλὰς ἔχειν:
1165
οὗτος γὰρ ἐξηύρηκεν αὑτῷ βιότιον.
οὐκ ἐτὸς ἅπαντες οἱ δικάζοντες θαμὰ
σπεύδουσιν ἐν πολλοῖς γεγράφθαι γράμμασιν.

Ἑ
ρμ
ῆ
ς

οὐκοῦν ἐπὶ τούτοις εἰσίω;

Καρίων
καὶ πλῦνέ γε
αὐτὸς προσελθὼν πρὸς τὸ φρέαρ τὰς κοιλίας,
1170
ἵν᾽ εὐθέως διακονικὸς εἶναι δοκῇς.

Χορο
ῦ

Ἱ
ερεύς

τίς ἂν φράσειε ποῦ ‘στι Χρεμύλος μοι σαφῶς;

Χρεμύλος

τί δ᾽ ἔστιν ὦ βέλτιστε;

Ἱ
ερεύς
τί γὰρ ἀλλ᾽ ἢ κακῶς;
ἀφ᾽ οὗ γὰρ ὁ Πλοῦτος οὗτος ἤρξατο βλέπειν,
ἀπόλωλ᾽ ὑπὸ λιμοῦ. καταφαγεῖν γὰρ οὐκ ἔχω,
1175
καὶ ταῦτα τοῦ σωτῆρος ἱερεὺς ὢν Διός.

Χρεμύλος

ἡ δ᾽ αἰτία τίς ἐστιν ὦ πρὸς τῶν θεῶν;

Ἱ
ερεύς

θύειν ἔτ᾽ οὐδεὶς ἀξιοῖ.

Χρεμύλος
τίνος οὕνεκα;

Ἱ
ερεύς

ὅτι πάντες εἰσὶ πλούσιοι: καίτοι τότε,
ὅτ᾽ εἶχον οὐδέν, ὁ μὲν ἂν ἥκων ἔμπορος
1180
ἔθυσεν ἱερεῖόν τι σωθείς, ὁ δέ τις ἂν
δίκην ἀποφυγών, ὁ δ᾽ ἂν ἐκαλλιερεῖτό τις
κἀμέ γ᾽ ἐκάλει τὸν ἱερέα: νῦν δ᾽ οὐδὲ εἷς
θύει τὸ παράπαν οὐδὲν οὐδ᾽ εἰσέρχεται,
πλὴν ἀποπατησόμενοί γε πλεῖν ἢ μύριοι.

Χρεμύλος

1185
οὔκουν τὰ νομιζόμενα σὺ τούτων λαμβάνεις;

Ἱ
ερεύς

τὸν οὖν Δία τὸν σωτῆρα καὐτός μοι δοκῶ
χαίρειν ἐάσας ἐνθάδ᾽ αὐτοῦ καταμένειν.

Χρεμύλος

θάρρει: καλῶς ἔσται γάρ, ἢν θεὸς θέλῃ.
ὁ Ζεὺς ὁ σωτὴρ γὰρ πάρεστιν ἐνθάδε,
1190
αὐτόματος ἥκων.

Ἱ
ερεύς
πάντ᾽ ἀγαθὰ τοίνυν λέγεις.

Χρεμύλος

ἱδρυσόμεθ᾽ οὖν αὐτίκα μάλ᾽, ἀλλὰ περίμενε
τὸν Πλοῦτον, οὗπερ πρότερον ἦν ἱδρυμένος
τὸν ὀπισθόδομον ἀεὶ φυλάττων τῆς θεοῦ.
ἀλλ᾽ ἐκδότω τις δεῦρο δᾷδας ἡμμένας,
1195
ἵν᾽ ἔχων προηγῇ τῷ θεῷ σύ.

Ἱ
ερεύς
πάνυ μὲν οὖν
δρᾶν ταῦτα χρή.

Χρεμύλος
τὸν Πλοῦτον ἔξω τις κάλει.

Γρα
ῦ
ς