Delphi Complete Works of Aristophanes (Illustrated) (Delphi Ancient Classics) (107 page)

Συκοφάντης

μὰ Δί᾽ ἀλλὰ κλητήρ εἰμι νησιωτικὸς
καὶ συκοφάντης —

Πισθέταιρος
ὦ μακάριε τῆς τέχνης.

Συκοφάντης

καὶ πραγματοδίφης. εἶτα δέομαι πτερὰ λαβὼν
1425
κύκλῳ περισοβεῖν τὰς πόλεις καλούμενος.

Πισθέταιρος

ὑπὸ πτερύγων τι προσκαλεῖ σοφώτερον;

Συκοφάντης

μὰ Δί᾽ ἀλλ᾽ ἵν᾽ οἱ λῃσταί τε μὴ λυπῶσί με,
μετὰ τῶν γεράνων τ᾽ ἐκεῖθεν ἀναχωρῶ πάλιν,
ἀνθ᾽ ἕρματος πολλὰς καταπεπωκὼς δίκας.

Πισθέταιρος

1430
τουτὶ γὰρ ἐργάζει σὺ τοὔργον; εἰπέ μοι,
νεανίας ὢν συκοφαντεῖς τοὺς ξένους;

Συκοφάντης

τί γὰρ πάθω; σκάπτειν γὰρ οὐκ ἐπίσταμαι.

Πισθέταιρος

ἀλλ᾽ ἔστιν ἕτερα νὴ Δί᾽ ἔργα σώφρονα,
ἀφ᾽ ὧν διαζῆν ἄνδρα χρῆν τοσουτονὶ
1435
ἐκ τοῦ δικαίου μᾶλλον ἢ δικορραφεῖν.

Συκοφάντης

ὦ δαιμόνιε μὴ νουθέτει μ᾽ ἀλλὰ πτέρου.

Πισθέταιρος

νῦν τοι λέγων πτερῶ σε.

Συκοφάντης
καὶ πῶς ἂν λόγοις
ἄνδρα πτερώσειας σύ;

Πισθέταιρος
πάντες τοῖς λόγοις
ἀναπτεροῦνται.

Συκοφάντης
πάντες;

Πισθέταιρος
οὐκ ἀκήκοας,
1440
ὅταν λέγωσιν οἱ πατέρες ἑκάστοτε
τοῖς μειρακίοις ἐν τοῖσι κουρείοις ταδί;
‘δεινῶς γέ μου τὸ μειράκιον Διειτρέφης
λέγων ἀνεπτέρωκεν ὥσθ᾽ ἱππηλατεῖν.’
ὁ δέ τις τὸν αὑτοῦ φησιν ἐπὶ τραγῳδίᾳ
1445
ἀνεπτερῶσθαι καὶ πεποτῆσθαι τὰς φρένας.

Συκοφάντης

λόγοισί τἄρα καὶ πτεροῦνται;

Πισθέταιρος
φήμ᾽ ἐγώ.
ὑπὸ γὰρ λόγων ὁ νοῦς τε μετεωρίζεται
ἐπαίρεταί τ᾽ ἄνθρωπος. οὕτω καί σ᾽ ἐγὼ
ἀναπτερώσας βούλομαι χρηστοῖς λόγοις
1450
τρέψαι πρὸς ἔργον νόμιμον.

Συκοφάντης
ἀλλ᾽ οὐ βούλομαι.

Πισθέταιρος

τί δαὶ ποιήσεις;

Συκοφάντης
τὸ γένος οὐ καταισχυνῶ.
παππῷος ὁ βίος συκοφαντεῖν ἐστί μοι.
ἀλλὰ πτέρου με ταχέσι καὶ κούφοις πτεροῖς
ἱέρακος ἢ κερχνῇδος, ὡς ἂν τοὺς ξένους
1455
καλεσάμενος κᾆτ᾽ ἐγκεκληκὼς ἐνθαδὶ
κατ᾽ αὖ πέτωμαι πάλιν ἐκεῖσε.

Πισθέταιρος
μανθάνω.
ὡδὶ λέγεις: ὅπως ἂν ὠφλήκῃ δίκην
ἐνθάδε πρὶν ἥκειν ὁ ξένος.

Συκοφάντης
πάνυ μανθάνεις.

Πισθέταιρος

κἄπειθ᾽ ὁ μὲν πλεῖ δεῦρο, σὺ δ᾽ ἐκεῖσ᾽ αὖ πέτει
1460
ἁρπασόμενος τὰ χρήματ᾽ αὐτοῦ.

Συκοφάντης
πάντ᾽ ἔχεις.
βέμβικος οὐδὲν διαφέρειν δεῖ.

Πισθέταιρος
μανθάνω
βέμβικα: καὶ μὴν ἔστι μοι νὴ τὸν Δία
κάλλιστα Κορκυραῖα τοιαυτὶ πτερά.

Συκοφάντης

οἴμοι τάλας μάστιγ᾽ ἔχεις.

Πισθέταιρος
πτερὼ μὲν οὖν,
1465
οἷσί σε ποιήσω τήμερον βεμβικιᾶν.

Συκοφάντης

οἴμοι τάλας.

Πισθέταιρος
οὐ πτερυγιεῖς ἐντευθενί;
οὐκ ἀπολιβάξεις ὦ κάκιστ᾽ ἀπολούμενος;
πικρὰν τάχ᾽ ὄψει στρεψοδικοπανουργίαν.
ἀπίωμεν ἡμεῖς ξυλλαβόντες τὰ πτερά.

Χορός

1470
πολλὰ δὴ καὶ καινὰ καὶ θαυμάστ᾽
ἐπεπτόμεσθα καὶ
δεινὰ πράγματ᾽ εἴδομεν.
ἔστι γὰρ δένδρον πεφυκὸς
ἔκτοπόν τι Καρδίας ἀ-
1475
πωτέρω Κλεώνυμος,
χρήσιμον μὲν οὐδέν, ἄλλως
δὲ δειλὸν καὶ μέγα.
τοῦτο τοῦ μὲν ἦρος ἀεὶ
βλαστάνει καὶ συκοφαντεῖ,
1480
τοῦ δὲ χειμῶνος πάλιν τὰς
ἀσπίδας φυλλορροεῖ.
Χορός

ἔστι δ᾽ αὗ χώρα πρὸς αὐτῷ
τῷ σκότῳ πόρρω τις ἐν
τῇ λύχνων ἐρημίᾳ,
1485
ἔνθα τοῖς ἥρωσιν ἄνθρωποι
ξυναριστῶσι καὶ ξύν-
εισι πλὴν τῆς ἑσπέρας.
τηνικαῦτα δ᾽ οὐκέτ᾽ ἦν
ἀσφαλὲς ξυντυγχάνειν.
1490
εἰ γὰρ ἐντύχοι τις ἥρῳ
τῶν βροτῶν νύκτωρ Ὀρέστῃ,
γυμνὸς ἦν πληγεὶς ὑπ᾽ αὐτοῦ
πάντα τἀπιδέξια.
Προμηθεύς

οἴμοι τάλας, ὁ Ζεὺς ὅπως μή μ᾽ ὄψεται.
1495
ποῦ Πισθέταιρός ἐστ᾽;

Πισθέταιρος
ἔα τουτὶ τί ἦν;
τίς ὁ συγκαλυμμός;

Προμηθεύς
τῶν θεῶν ὁρᾷς τινα
ἐμοῦ κατόπιν ἐνταῦθα;

Πισθέταιρος
μὰ Δί᾽ ἐγὼ μὲν οὔ.
τίς δ᾽ εἶ σύ;

Προμηθεύς
πηνίκ᾽ ἐστὶν ἄρα τῆς ἡμέρας;

Πισθέταιρος

ὁπηνίκα; σμικρόν τι μετὰ μεσημβρίαν.
1500
ἀλλὰ σὺ τίς εἶ;

Προμηθεύς
βουλυτὸς ἢ περαιτέρω;

Πισθέταιρος

οἴμ᾽ ὡς βδελύττομαί σε.

Προμηθεύς
τί γὰρ ὁ Ζεὺς ποιεῖ;
ἀπαιθριάζει τὰς νεφέλας ἢ ξυννέφει;

Πισθέταιρος

οἴμωζε μεγάλ᾽.

Προμηθεύς
οὕτω μὲν ἐκκεκαλύψομαι.

Πισθέταιρος

ὦ φίλε Προμηθεῦ.

Προμηθεύς
παῦε παῦε, μὴ βόα.

Πισθέταιρος

1505
τί γὰρ ἔστι;

Προμηθεύς
σίγα, μὴ κάλει μου τοὔνομα:
ἀπὸ γάρ μ᾽ ὀλεῖς, εἴ μ᾽ ἐνθάδ᾽ ὁ Ζεὺς ὄψεται.
ἀλλ᾽ ἵνα φράσω σοι πάντα τἄνω πράγματα,
τουτὶ λαβών μου τὸ σκιάδειον ὑπέρεχε
ἄνωθεν, ὡς ἂν μή μ᾽ ὁρῶσιν οἱ θεοί.

Πισθέταιρος

1510
ἰοὺ ἰού:
εὖ γ᾽ ἐπενόησας αὐτὸ καὶ προμηθικῶς.
ὑπόδυθι ταχὺ δὴ κᾆτα θαρρήσας λέγε.

Προμηθεύς

ἄκουε δή νυν.

Πισθέταιρος
ὡς ἀκούοντος λέγε.

Προμηθεύς

ἀπόλωλεν ὁ Ζεύς.

Πισθέταιρος
πηνίκ᾽ ἄττ᾽ ἀπώλετο;

Προμηθεύς

1515
ἐξ οὗπερ ὑμεῖς ᾠκίσατε τὸν ἀέρα.
θύει γὰρ οὐδεὶς οὐδὲν ἀνθρώπων ἔτι
θεοῖσιν, οὐδὲ κνῖσα μηρίων ἄπο
ἀνῆλθεν ὡς ἡμᾶς ἀπ᾽ ἐκείνου τοῦ χρόνου,
ἀλλ᾽ ὡσπερεὶ Θεσμοφορίοις νηστεύομεν
1520
ἄνευ θυηλῶν: οἱ δὲ βάρβαροι θεοὶ
πεινῶντες ὥσπερ Ἰλλυριοὶ κεκριγότες
ἐπιστρατεύσειν φάσ᾽ ἄνωθεν τῷ Διί,
εἰ μὴ παρέξει τἀμπόρι᾽ ἀνεῳγμένα,
ἵν᾽ εἰσάγοιτο σπλάγχνα κατατετμημένα.

Πισθέταιρος

1525
εἰσὶν γὰρ ἕτεροι βάρβαροι θεοί τινες
ἄνωθεν ὑμῶν;

Προμηθεύς
οὐ γάρ εἰσι βάρβαροι,
ὅθεν ὁ πατρῷός ἐστιν Ἐξηκεστίδῃ;

Πισθέταιρος

ὄνομα δὲ τούτοις τοῖς θεοῖς τοῖς βαρβάροις
τί ἔστιν;

Προμηθεύς
ὅ τι ἔστιν; Τριβαλλοί.

Πισθέταιρος
μανθάνω.
1530
ἐντεῦθεν ἆρα τοὐπιτριβείης ἐγένετο;

Προμηθεύς

μάλιστα πάντων. ἓν δέ σοι λέγω σαφές:
ἥξουσι πρέσβεις δεῦρο περὶ διαλλαγῶν
παρὰ τοῦ Διὸς καὶ τῶν Τριβαλλῶν τῶν ἄνω:
ὑμεῖς δὲ μὴ σπένδεσθ᾽, ἐὰν μὴ παραδιδῷ
1535
τὸ σκῆπτρον ὁ Ζεὺς τοῖσιν ὄρνισιν πάλιν,
καὶ τὴν Βασίλειάν σοι γυναῖκ᾽ ἔχειν διδῷ.

Πισθέταιρος

τίς ἐστιν ἡ Βασίλεια;

Προμηθεύς
καλλίστη κόρη,
ἥπερ ταμιεύει τὸν κεραυνὸν τοῦ Διὸς
καὶ τἄλλ᾽ ἁπαξάπαντα, τὴν εὐβουλίαν
1540
τὴν εὐνομίαν τὴν σωφροσύνην τὰ νεώρια,
τὴν λοιδορίαν τὸν κωλακρέτην τὰ τριώβολα.

Πισθέταιρος

ἅπαντά γ᾽ ἆρ᾽ αὐτῷ ταμιεύει;

Προμηθεύς
φήμ᾽ ἐγώ.
ἥν γ᾽ ἢν σὺ παρ᾽ ἐκείνου παραλάβῃς, πάντ᾽ ἔχεις.
τούτων ἕνεκα δεῦρ᾽ ἦλθον, ἵνα φράσαιμί σοι.
1545
ἀεί ποτ᾽ ἀνθρώποις γὰρ εὔνους εἴμ᾽ ἐγώ.

Πισθέταιρος

μόνον θεῶν γὰρ διὰ σ᾽ ἀπανθρακίζομεν.

Προμηθεύς

μισῶ δ᾽ ἅπαντας τοὺς θεούς, ὡς οἶσθα σύ.

Πισθέταιρος

νὴ τὸν Δί᾽ ἀεὶ δῆτα θεομισὴς ἔφυς.

Προμηθεύς

Τίμων καθαρός. ἀλλ᾽ ὡς ἂν ἀποτρέχω πάλιν,
1550
φέρε τὸ σκιάδειον, ἵνα με κἂν ὁ Ζεὺς ἴδῃ
ἄνωθεν, ἀκολουθεῖν δοκῶ κανηφόρῳ.

Πισθέταιρος

καὶ τὸν δίφρον γε διφροφόρει τονδὶ λαβών.

Χορός

πρὸς δὲ τοῖς Σκιάποσιν λίμνη
τις ἔστ᾽ ἄλουτος οὗ
1555
ψυχαγωγεῖ Σωκράτης:
ἔνθα καὶ Πείσανδρος ἦλθε
δεόμενος ψυχὴν ἰδεῖν ἣ
ζῶντ᾽ ἐκεῖνον προὔλιπε,
σφάγι᾽ ἔχων κάμηλον ἀμνόν
1560
τιν᾽, ἧς λαιμοὺς τεμὼν ὥσπερ
ποθ᾽ οὑδυσσεὺς ἀπῆλθε,
κᾆτ᾽ ἀνῆλθ᾽ αὐτῷ κάτωθεν
πρὸς τὸ λαῖτμα τῆς καμήλου
Χαιρεφῶν ἡ νυκτερίς.
Ποσειδ
ῶ
ν

1565
τὸ μὲν πόλισμα τῆς Νεφελοκοκκυγίας
ὁρᾶν τοδὶ πάρεστιν, οἷ πρεσβεύομεν.
οὗτος τί δρᾷς; ἐπ᾽ ἀριστέρ᾽ οὕτως ἀμπέχει;
οὐ μεταβαλεῖς θοἰμάτιον ὧδ᾽ ἐπιδέξια;
τί ὦ κακόδαιμον; Λαισποδίας εἶ τὴν φύσιν;
1570
ὦ δημοκρατία ποῖ προβιβᾷς ἡμᾶς ποτε,
εἰ τουτονί γ᾽ ἐχειροτόνησαν οἱ θεοί;

Τριβαλλός

ἕξεις ἀτρέμας;

Ποσειδ
ῶ
ν
οἴμωζε: πολὺ γὰρ δή σ᾽ ἐγὼ
ἑόρακα πάντων βαρβαρώτατον θεῶν.
ἄγε δὴ τί δρῶμεν Ἡράκλεις;

Ἡ
ρακλ
ῆ
ς
ἀκήκοας
1575
ἐμοῦ γ᾽ ὅτι τὸν ἄνθρωπον ἄγχειν βούλομαι,
ὅστις ποτ᾽ ἔσθ᾽ ὁ τοὺς θεοὺς ἀποτειχίσας.

Ποσειδ
ῶ
ν

ἀλλ᾽ ὦγάθ᾽ ᾑρήμεσθα περὶ διαλλαγῶν
πρέσβεις.

Ἡ
ρακλ
ῆ
ς
διπλασίως μᾶλλον ἄγχειν μοι δοκεῖ.

Πισθέταιρος

τὴν τυρόκνηστίν τις δότω: φέρε σίλφιον:
1580
τυρὸν φερέτω τις: πυρπόλει τοὺς ἄνθρακας.

Ποσειδ
ῶ
ν

τὸν ἄνδρα χαίρειν οἱ θεοὶ κελεύομεν
τρεῖς ὄντες ἡμεῖς.

Πισθέταιρος
ἀλλ᾽ ἐπικνῶ τὸ σίλφιον.

Ἡ
ρακλ
ῆ
ς

τὰ δὲ κρέα τοῦ ταῦτ᾽ ἐστίν;

Πισθέταιρος
ὄρνιθές τινες
ἐπανιστάμενοι τοῖς δημοτικοῖσιν ὀρνέοις
1585
ἔδοξαν ἀδικεῖν.

Ἡ
ρακλ
ῆ
ς
εἶτα δῆτα σίλφιον
εἴπικνῇς πρότερον αὐτοῖσιν;

Πισθέταιρος
ὦ χαῖρ᾽ Ἡράκλεις.
τί ἔστι;

Ποσειδ
ῶ
ν
πρεσβεύοντες ἡμεῖς ἥκομεν
παρὰ τῶν θεῶν περὶ πολέμου καταλλαγῆς.

Πισθέταιρος

ἔλαιον οὐκ ἔνεστιν ἐν τῇ ληκύθῳ.

Ἡ
ρακλ
ῆ
ς

1590
καὶ μὴν τά γ᾽ ὀρνίθεια λιπάρ᾽ εἶναι πρέπει.

Ποσειδ
ῶ
ν

ἡμεῖς τε γὰρ πολεμοῦντες οὐ κερδαίνομεν,
ὑμεῖς τ᾽ ἂν ἡμῖν τοῖς θεοῖς ὄντες φίλοι
ὄμβριον ὕδωρ ἂν εἴχετ᾽ ἐν τοῖς τέλμασιν,
ἀλκυονίδας τ᾽ ἂν ἤγεθ᾽ ἡμέρας ἀεί.
1595
τούτων περὶ πάντων αὐτοκράτορες ἥκομεν.

Πισθέταιρος

ἀλλ᾽ οὔτε πρότερον πώποθ᾽ ἡμεῖς ἤρξαμεν
πολέμου πρὸς ὑμᾶς, νῦν τ᾽ ἐθέλομεν, εἰ δοκεῖ,
ἐάν τι δίκαιον ἀλλὰ νῦν ἐθέλητε δρᾶν,
σπονδὰς ποιεῖσθαι. τὰ δὲ δίκαι᾽ ἐστὶν ταδί,
1600
τὸ σκῆπτρον ἡμῖν τοῖσιν ὄρνισιν πάλιν
τὸν Δί᾽ ἀποδοῦναι: κἂν διαλλαττώμεθα
ἐπὶ τοῖσδε, τοὺς πρέσβεις ἐπ᾽ ἄριστον καλῶ.

Ἡ
ρακλ
ῆ
ς

ἐμοὶ μὲν ἀπόχρη ταῦτα καὶ ψηφίζομαι.

Ποσειδ
ῶ
ν

τί ὦ κακόδαιμον; ἠλίθιος καὶ γάστρις εἶ.
1605
ἀποστερεῖς τὸν πατέρα τῆς τυραννίδος;

Πισθέταιρος

ἄληθες; οὐ γὰρ μεῖζον ὑμεῖς οἱ θεοὶ
ἰσχύσετ᾽, ἢν ὄρνιθες ἄρξωσιν κάτω;
νῦν μέν γ᾽ ὑπὸ ταῖς νεφέλαισιν ἐγκεκρυμμένοι
κύψαντες ἐπιορκοῦσιν ὑμᾶς οἱ βροτοί:
1610
ἐὰν δὲ τοὺς ὄρνις ἔχητε συμμάχους,
ὅταν ὀμνύῃ τις τὸν κόρακα καὶ τὸν Δία,
ὁ κόραξ παρελθὼν τοὐπιορκοῦντος λάθρᾳ
προσπτόμενος ἐκκόψει τὸν ὀφθαλμὸν θενών.

Ποσειδ
ῶ
ν

νὴ τὸν Ποσειδῶ ταῦτά γέ τοι καλῶς λέγεις.

Ἡ
ρακλ
ῆ
ς

1615
κἀμοὶ δοκεῖ.

Πισθέταιρος
τί δαὶ σὺ φῄς;

Τριβαλλός
ναβαισατρεῦ.

Πισθέταιρος

ὁρᾷς; ἐπαινεῖ χοὖτος. ἕτερόν νυν ἔτι
ἀκούσαθ᾽ ὅσον ὑμᾶς ἀγαθὸν ποιήσομεν.
ἐάν τις ἀνθρώπων ἱερεῖόν τῳ θεῶν
εὐξάμενος εἶτα διασοφίζηται λέγων,
1620
‘μενετοὶ θεοί,’ καὶ μἀποδιδῷ μισητίᾳ,
ἀναπράξομεν καὶ ταῦτα.

Ποσειδ
ῶ
ν
φέρ᾽ ἴδω τῷ τρόπῳ;

Πισθέταιρος

ὅταν διαριθμῶν ἀργυρίδιον τύχῃ
ἅνθρωπος οὗτος, ἢ καθῆται λούμενος,
καταπτόμενος ἰκτῖνος ἁρπάσας λάθρᾳ
1625
προβάτοιν δυοῖν τιμὴν ἀνοίσει τῷ θεῷ.

Ἡ
ρακλ
ῆ
ς

τὸ σκῆπτρον ἀποδοῦναι πάλιν ψηφίζομαι
τούτοις ἐγώ.

Ποσειδ
ῶ
ν
καὶ τὸν Τριβαλλόν νυν ἐροῦ.

Ἡ
ρακλ
ῆ
ς

ὁ Τριβαλλός, οἰμώζειν δοκεῖ σοι;

Τριβαλλός
σαυνάκα
βακταρικροῦσα.

Ἡ
ρακλ
ῆ
ς
φησί μ᾽ εὖ λέγειν πάνυ.

Ποσειδ
ῶ
ν

1630
εἴ τοι δοκεῖ σφῷν ταῦτα, κἀμοὶ συνδοκεῖ.

Ἡ
ρακλ
ῆ
ς

οὗτος, δοκεῖ δρᾶν ταῦτα τοῦ σκήπτρου πέρι.

Πισθέταιρος

καὶ νὴ Δί᾽ ἕτερόν γ᾽ ἐστὶν οὗ ‘μνήσθην ἐγώ.
τὴν μὲν γὰρ Ἥραν παραδίδωμι τῷ Διί,
τὴν δὲ Βασίλειαν τὴν κόρην γυναῖκ᾽ ἐμοὶ
1635
ἐκδοτέον ἐστίν.

Ποσειδ
ῶ
ν
οὐ διαλλαγῶν ἐρᾷς.
ἀπίωμεν οἴκαδ᾽ αὖθις.

Πισθέταιρος
ὀλίγον μοι μέλει.
μάγειρε τὸ κατάχυσμα χρὴ ποιεῖν γλυκύ.

Ἡ
ρακλ
ῆ
ς

ὦ δαιμόνι᾽ ἀνθρώπων Πόσειδον ποῖ φέρει;
ἡμεῖς περὶ γυναικὸς μιᾶς πολεμήσομεν;